06/11 vaiz 9-12

[tr] Vaiz 9-12

^9:1 Böylece bütün bunları düşünüp taşındım ve şu sonuca vardım: Doğrular, bilgeler ve yaptıkları her şey Tanrının elindedir. Onları sevginin mi, nefretin mi beklediğini kimse bilmez.
² Herkesin başına aynı şey geliyor. Doğrunun, iyinin, kötünün, temizin, kirlinin, kurban sunanla sunmayanın başına gelen şey aynı. İyi insana ne oluyorsa, günahlıya da oluyor;
Ant içene ne oluyorsa, ant içmekten korkana da aynısı oluyor.
³ Güneşin altında yapılan işlerin tümünün kötü yanı şu ki, herkesin başına aynı şey geliyor. Üstelik insanların içi kötülük doludur, yaşadıkları sürece içlerinde delilik vardır. Ardından ölüp gidiyorlar.
⁴ Yaşayanlar arasındaki herkes için umut vardır. Evet, sağ köpek ölü aslandan iyidir!
⁵ Çünkü yaşayanlar öleceğini biliyor,
Ama ölüler hiçbir şey bilmiyor.
Onlar için artık ödül yoktur,
Anıları bile unutulmuştur.
⁶ Sevgileri, nefretleri,
Kıskançlıkları çoktan bitmiştir.
Güneşin altında yapılanlardan
Bir daha payları olmayacaktır.
⁷ Git, sevinçle ekmeğini ye, neşeyle şarabını iç. Çünkü yaptıkların baştan beri Tanrının hoşuna gitti.
⁸ Giysilerin hep ak olsun. Başından zeytinyağı eksilmesin.
⁹ Güneşin altında Tanrının sana verdiği boş ömrün bütün günlerini, bütün anlamsız günlerini sevdiğin karınla güzel güzel yaşayarak geçir. Çünkü hayattan ve güneşin altında harcadığın emekten payına düşecek olan budur.
¹⁰ Çalışmak için eline ne geçerse, var gücünle çalış. Çünkü gitmekte olduğun ölüler diyarında iş, tasarı, bilgi ve bilgelik yoktur.
¹¹ Güneşin altında bir şey daha gördüm:
Yarışı hızlı koşanlar,
Savaşı yiğitler,
Ekmeği bilgeler,
Serveti akıllılar,
Beğeniyi bilgililer kazanmaz.
Ama zaman ve şans hepsinin önüne çıkar.
¹² Dahası insan kendi vaktini bilmez:
Balığın acımasız ağa, kuşun kapana düştüğü gibi,
İnsanlar da üzerlerine ansızın çöken kötü zamana yakalanırlar.
¹³ Güneşin altında bilgelik olarak şunu da gördüm, beni çok etkiledi:
¹⁴ Çok az insanın yaşadığı küçük bir kent vardı. Güçlü bir kral saldırıp onu kuşattı. Karşısına büyük rampalar kurdu.
¹⁵ Kentte yoksul ama bilge bir adam vardı. Bilgeliğiyle kenti kurtardı. Ne var ki, kimse bu yoksul adamı anmadı.
¹⁶ Bunun üzerine, ‹‹Bilgelik güçten iyidir›› dedim, ‹‹Ne yazık ki, yoksul insanın bilgeliği küçümseniyor, söyledikleri dikkate alınmıyor.››
¹⁷ Bilgenin sessizce söylediği sözler,
Akılsızlar arasındaki önderin bağırışından iyidir.
¹⁸ Bilgelik silahtan iyidir,
Ama bir deli çıkar, her şeyi berbat eder.
^10:1 Ölü sinekler attarın ıtırını kokutur.
Biraz aptallık da bilgeliği ve saygınlığı bastırır.
² Bilgenin yüreği hep doğruya eğilimlidir,
Akılsızın ise, hep yanlışa.
³ Yolda yürürken bile akılsızın aklı kıttır,
Akılsız olduğunu herkese gösterir.
⁴ Yöneticinin öfkesi sana karşı alevlenirse,
Yerinden ayrılma;
Çünkü serinkanlılık büyük yanlışları bastırır.
⁵ Güneşin altında gördüğüm bir haksızlık var,
Yöneticiden kaynaklanan bir yanlışı andırıyor:
⁶ Zenginler düşük makamlarda otururken,
Aptallar yüksek makamlara atanıyor.
⁷ Köleleri at sırtında,
Önderleri yerde köleler gibi yürürken gördüm.
⁸ Çukur kazan içine kendi düşer,
Duvarda gedik açanı yılan sokar.
⁹ Taş çıkaran taştan incinir,
Odun yaran tehlikeye girer.
¹⁰ Balta körse, ağzı bilenmemişse,
Daha çok güç gerektirir;
Ama bilgelik başarı doğurur.
¹¹ Yılan büyü yapılmadan önce sokarsa,
Büyücünün yararı olmaz.
¹² Bilgenin ağzından çıkan sözler benimsenir,
Oysa akılsız kendi ağzıyla yıkımına yol açar.
¹³ Sözünün başı aptallık,
Sonu zırdeliliktir.
¹⁴ Akılsız konuştukça konuşur. Kimse ne olacağını bilmez.
Kim ona kendisinden sonra ne olacağını bildirebilir?
¹⁵ Akılsızın emeği kendini öylesine yıpratır ki,
Kente bile nasıl gideceğini bilemez.
¹⁶ Kralın bir çocuksafç,
Önderlerin sabah şölen veriyorsa, vay sana, ey ülke!
¹⁷ Kralın soyluysa,
Önderlerin sarhoşluk için değil
Güçlenmek için vaktinde yemek yiyorsa, ne mutlu sana, ey ülke!
¹⁸ Tembellikten dam çöker,
Miskinlikten çatı akar.
¹⁹ Şölen eğlenmek için yapılır,
Şarap yaşama sevinç katar,
Paraysa her ihtiyacı karşılar.
²⁰ İçinden bile krala sövme,
Yatak odanda zengine lanet etme,
Çünkü gökte uçan kuşlar haber taşır,
Kanatlı varlıklar söylediğini aktarır.
^11:1 Ekmeğini suya at,
Çünkü günler sonra onu bulursun. alıp paranı ticarete yatırarak geçimini sağla›› ya da ‹‹İhtiyacı olanlara ver›› anlamına gelir.
² Yedi, hatta sekiz kişiye pay ver,
Çünkü ülkenin başına ne felaket geleceğini bilemezsin.
³ Bulutlar su yüklüyse,
Yeryüzüne döker yağmurlarını.
Ağaç ister güneye ister kuzeye devrilsin,
Devrildiği yerde kalır.
⁴ Rüzgarı gözeten ekmez,
Bulutlara bakan biçmez.
⁵ Ana rahmindeki çocuğun nasıl ruh ve beden aldığını bilmediğin gibi,
Her şeyi yaratan Tanrının yaptıklarını da bilemezsin.
⁶ Tohumunu sabah ek,
Akşam da elin boş durmasın.
Çünkü bu mu iyi, şu mu,
Yoksa ikisi de aynı sonucu mu verecek, bilemezsin.
⁷ Işık tatlıdır,
Güneşi görmek güzeldir.
⁸ Evet, insan uzun yıllar yaşarsa,
Sevinçle yaşasın.
Ama karanlık günleri unutmasın,
Çünkü onlar da az değil.
Gelecek her şey boştur.
⁹ Ey delikanlı, gençliğinle sevin,
Bırak gençlik günlerinde yüreğin sevinç duysun.
Gönlünün isteklerini, gözünün gördüklerini izle,
Ama bil ki, bütün bunlar için Tanrı seni yargılayacaktır.
¹⁰ Öyleyse at tasayı yüreğinden,
Uzaklaştır derdi bedeninden.
Çünkü gençlik de dinçlik de boştur.
^12:1 Bu yüzden zor günler gelmeden,
‹‹Zevk almıyorum›› diyeceğin yıllar yaklaşmadan,
Güneş, ışık, ay ve yıldızlar kararmadan
Ve yağmurdan sonra bulutlar geri dönmeden,
Gençlik günlerinde seni yaratanı anımsa.
³ O gün, evi bekleyenler titreyecek,
Güçlüler eğilecek,
Öğütücüler azaldığı için duracak,
Pencereden bakanlar kararacak.
⁴ Değirmen sesi yavaşlayınca,
Sokağa açılan çift kapı kapanacak,
İnsanlar kuş sesiyle uyanacak,
Ama şarkıların sesini duyamayacaklar.
⁵ Dahası yüksek yerden,
Sokaktaki tehlikelerden korkacaklar;
Badem ağacı çiçek açacak,
Çekirge ağırlaşacak,
Tutku zayıflayacak.
Çünkü insan sonsuzluk evine gidecek,
Yas tutanlar sokakta dolaşacak. kuş gibi yükselecek››.
⁶ Gümüş tel kopmadan,
Altın tas kırılmadan,
Testi çeşmede parçalanmadan,
Kuyu makarası kırılmadan,
⁷ Toprak geldiği yere dönmeden,
Ruh onu veren Tanrıya dönmeden,
Seni yaratanı anımsa.
⁸ ‹‹Her şey boş›› diyor Vaiz, ‹‹Bomboş!››
⁹ Vaiz yalnız bilge değildi, bildiklerini halka da öğretiyordu. Hesap etti, araştırdı ve birçok özdeyişi düzene soktu.
¹⁰ Güzel sözler bulmaya çalıştı. Yazdıkları gerçek ve doğrudur.
¹¹ Bilgelerin sözleri üvendire gibidir, derledikleri özdeyişlerse, iyi çakılan çivi gibi; bir tek Çoban tarafından verilmişler.
¹² Bunların dışındakilerden sakın, evladım. Çok kitap yazmanın sonu yoktur, fazla araştırma da bedeni yıpratır.
¹³ Her şey duyuldu, sonuç şu:
Tanrıya saygı göster, buyruklarını yerine getir,
Çünkü her insanın görevi budur.
¹⁴ Tanrı her işi, her gizli şeyi yargılayacaktır,
İster iyi ister kötü olsun.

---